Giữa không gian sâu thẳm của chòm sao Đại Hùng, hai thiên hà khổng lồ M81 và M82 đang viết nên một bản giao hưởng trọng lực kéo dài hơn một tỷ năm.
Trong ảnh chụp này, ta thấy M81 – một thiên hà xoắn ốc cổ điển, rực rỡ với những cánh tay xoắn màu xanh lam điểm xuyết tinh vân đỏ hồng, nằm ở góc trên trái.
Phía đối diện, M82 – thiên hà bất quy tắc và dữ dội, tỏa sáng bởi luồng khí đỏ và tia X mạnh mẽ, hiện ra ở góc dưới phải.
Mỗi lần chúng đi ngang qua nhau (khoảng 100 triệu năm/lần), trọng lực khổng lồ từ cả hai làm méo mó cấu trúc của đối phương.
Trong lần va chạm trước, lực hút từ M82 đã tạo nên những gợn sóng mật độ lan khắp M81, khiến các cánh tay xoắn trở nên rõ nét và rực rỡ hơn bao giờ hết.
Đáp lại, M81 đã khiến M82 bùng phát các vụ nổ sao (starburst) – những khu vực hình thành sao mới nhanh đến mức nhiệt năng tỏa ra mạnh mẽ khiến toàn thiên hà phát sáng trong dải tia X.
Điều đặc biệt là toàn cảnh này được quan sát xuyên qua lớp bụi mờ của Dải Ngân Hà, được gọi là Tinh vân Thông lượng Tích hợp (Integrated Flux Nebula) – một vùng khí và bụi mờ ít được nghiên cứu bao quanh chính thiên hà của chúng ta.
Trong vài tỷ năm tới, M81 và M82 sẽ tiếp tục quấn lấy nhau trong vũ điệu định mệnh, cho đến khi hợp nhất thành một thiên hà duy nhất – một minh chứng hùng hồn cho chu kỳ tiến hóa không ngừng của vũ trụ
THIÊN HÀ